Béton brut

Czy powinno się naśladować „realny świat” podczas projektowania aplikacji? Ofiary programów obitych „skórą”, których nawigacja jest „rozsypana” po wyłożonej panelami podłodze, które dotykają idealnie płaskiego ekranu celem „przekręcenia potencjometru na 11”, zawołają głośno, że nie, nie wolno. Potem dostaną coś na uspokojenie i będą mogły wrócić na terapię.

Poprawną odpowiedzią na to pytanie jest: „To zależy.”

Podczas udzielania tak głębokiej odpowiedzi najlepiej jest pocierać brodę i patrzeć wzrokiem widzącym sto lat do przodu. Nadaje to odpowiedniej powagi stwierdzeniu, które jest odpowiednikiem „nie wiem” dla tchórzy.

Do rzeczy: potrzebuję czasem stuknąć użytkownika w ramię i powiedzieć mu coś na ucho. Zostawić mu liścik, przesłać całusa. No, wysłać powiadomienie. W projektowaniu systemu powiadomień nie ma niczego skomplikowanego, prawda? Treść, do kogo i czy już była widziana. Proste. Banał. Zrobiłem.

Czasem przytrafi się sytuacja, kiedy napisany przeze mnie system oszaleje i nie potrafi sobie już sam pomóc. Kiedyś wyświetlałem błąd w nadziei, że zanim ja skoczę na ratunek, użytkownik wyciągnie wniosek z komunikatu i spróbuje iść dalej bez mojej asysty. Moje marzenia zostały przecięte serią e-maili o tym, że „jak klikam, to wyskakują bzdury”. Teraz zawracam nieszczęśnika na stronę główną, wysyłam sobie e-mail z trackbackiem i stosem, a użytkownika uspokajam przez powiadomienie, że już wiem, żeby napił się kawy i że w ogóle jest w dobrych rękach.

Nie minęło nawet kilka dni, kiedy podczas jednej z poprawek udało mi się doprowadzić do sytuacji, w której kod obsługujący wyjątki miał wyjątek. To oczywiście zbudowało fantastyczną kolejkę powiadomień zawierających informację o tym, że „nic się nie stało”.

Część użytkowników czekało sto kliknięć (lub po 30 sekund na automatyczne wygaszenie się informacji razy sto), żeby mogli się pozbyć żółtej ramki mówiącej, że nic się nie stało. Słabo. I teraz dochodzimy do tezy o „projektowaniu jakbyśmy byli w pubie”.

Gdyby podczas naszej wizyty w toalecie znajomy pytał się o ciebie innego znajomego kilka razy, to czy po powrocie przekazanie tej wiadomości wyglądałoby tak:

„Hej, był tu jakiś łoś, z pięć razy się o ciebie pytał”

czy

„Hej, był tu jakiś łoś”
„Hej, był tu jakiś łoś”
„Hej, był tu jakiś łoś”
„Hej, był tu jakiś łoś”
„Hej, był tu jakiś łoś”

Pierwszą modyfikacją kodu było grupowanie zdarzeń.

Kiedy napisałem nowy moduł komunikacji, wymyśliłem sobie, że można informować o wysłanych wiadomościach. Wcześniejsza modyfikacja okazała się trafić na wyboiste skały mojego braku wyobraźni i kompetencji. Przenieśmy się do naszego hipotetycznego pubu. Tym razem, walcząc z fobią społeczną, jesteśmy przedstawiani grupie osób.

„Poznajcie się: to Pan X, Pan X′ i Pan X″”
W mojej wersji byłoby to:

„Poznajcie się: to Pan X”
„Poznajcie się: to Pan X′”
„Poznajcie się: to Pan X″”

Żeby zrobić to dobrze, nie wystarczy po prostu sprawdzać, czy treść komunikatu, który chcemy zapisać, nie jest identyczna z ostatnią. Nie w sytuacji gdy mamy zmienną. Dodałem do kodu obsługę tagów dla zdarzeń i teraz, grupując, widzę serię E_HELLO i jako treść część zmienną — nazwiska. Mogę już przedstawić się jednym tchem.

Byłem zadowolony. Dopisałem sobie malutkie narzędzie, którego mogę używać do powiadomienia użytkowników o różnych rzeczach: „Za kwadrans konserwacja, baza będzie niedostępna”, „Proszę zamykać stare wydarzenia, bo mi się indeks urwie”, etc.

Moje pierwsze użycie było związane z przenosinami serwera. Ostrzegłem, że od 18. do dnia następnego system jest martwy i już. Pisałem to w piątek, prawdopodobnie po 17. Część ludzi pracuje do 16.

Zgadliście już? Tak, w poniedziałek rano otrzymali informację o tym, że dziś po 18. nie ma systemu do jutra. Byli słusznie oburzeni, że im się w poniedziałek i wtorek takie rzeczy robi.

Jeżeli informacja ma jakąś logiczną datę przydatności do spożycia, to powinno się ją po cichu schować po tej dacie. Ludzi po powrocie z urlopu nie interesuje brak dostępności sieci spowodowany faktem, że operator ISP się opił i wpadł w kable.

Z tym nie pójdziemy już do hipotetycznego pubu; sytuacja wymknęła się spod kontroli. Jesteśmy na hipotetycznym pogrzebie. Twoim własnym. Wypadek samochodowy. Ktoś informuje zebranych:

„Dwa tygodnie temu też wsiadł pijany”
„Hej, był tu jakiś łoś”
„Hej, był tu jakiś łoś”